Apoteka "Vrbas"

SVETSKI DAN BORBE PROTIV ŠEĆERNE BOLESTI
14. novembar
Šećerna bolest ili dijabetes

Predstavlja grupu metaboličkih poremećaja čija je glavna karakteristika skok nivoa šećera u krvi tj. hiperglikemija. Uglavnom je uslovljen naslednim faktorima, a nastaje zbog smanjene sekrecije ili smanjenog biološkog dejstva hormona insulina, odnosno u kombinaciji ova dva faktora. Taj nedostatak ometa razmenu ugljenih hidrata, masti i belančevina u organizmu, a nakon dužeg vremena utiče i na strukturui funkciju krvnih sudova, nerava i drugih vitalnih organa i organskih sistema.
Dijabetes se danas ubraja među najčešća endokrinološka oboljenja, sa prevalencom u stalnom porastu, naročito u razvijenm zemljama. To je posledica modernog stila života i povećanja broja spoljašnjih etioloških činilaca, među kojima se posebno izdvaja gojaznost.
S obzirom da je insulin osnovni hormone koji reguliše ulazak glukoze iz krvi u većinu ćelija, njegov nedostatak ili smanjeni senzibilitet receptora za insulin igraju glavnu ulogu u nastanku raznih oblika šećerne bolesti. Bez insulina, glukoza ne može ući u ćelije, što uslovljava porast njene koncentracije u krvi, tj. dovodi do stanja poznatog kao hiperglikemija. Po definiciji, dijabetesom nazivamo stanje kada je količina šećera u krvi veća od 7,0 mmol.
Uzročnici i faktori rizika su genetika, gojaznost, razne bolesti (u toku kojih se šećerna bolest javlja kao komplikacija), trudnoća, lekovi i hemijski agensi. Šećerna bolest se na osnovu uzroka i kliničkih manifestacija klasifikuje na dijabetes tip 1- koji se najčešće javlja kod mladih osobai to uglavnom u vreme puberteta, insulin- zavisni i tip 2od kog obolevaju obično stariji od 40 godina. Ova bolest moze izazvati komplikacije kao što su: hiperglikemijska koma, hipoglikemija, ketonurija, očne bolesti,promene na koži, kardiovaskularne komplikacije, bolesti bubrega, simptom atletskog stopala, neplodnost.
Simptomi dijabetesa su:
Žeđ
Učestalo mokrenje
Povećan apetit
Ućestalo noćno mokrenjeemećaj vidaitelesne težine.
Preventivne mere
Najvažniji lek u predijabetesu je promena životnih navika. Tačnije, redukovati telesnu masu, jer gubitkom viška kilograma organizam postaje osetljiviji na insulin, a glukoza se efikasnije koristi da obezbedi energiju u organizmu.
Neophodna je ishrana povrćem, voćem, žitaricama sa celim zrnom, biljnim vlaknima. U ishrani mora postojati i meso i riba. Treba izbegavati brzu hranu koja je bogata masnoćom, prženu hranu, grickalice i naravno stres, ukoliko je to moguće. Prestanak pušenja je značajan faktor. Pušenje povećava rizik od bolesti krvnih sudova i srca i utiče na insulinsku rezistenciju.
Lečenje podrazumeva, pored dijetetskog režima, i korišćenje oralnih antidijabetika i insulina.Izbor načina lečenja zavisi od uzrasta pacijenta, težine bolesti, uhranjenosti i stepena fizičke kondicije. Osnovni cilj u terapiji dijabetesa je otklanjanje subjektivnih tegoba, sprečavanje vaskularnih komplikacija, čime se produžava život obolelih, ali i poboljšava njegov kvalitet.